Jak SM wpływa na planowanie rodziny?

Ta przewlekła, zapalna choroba częściej dotyka kobiety. Pierwsze objawy pojawiają się przeważnie w wieku 20-40 lat, a zatem w okresie, kiedy kobiety myślą o założeniu rodziny i posiadaniu potomstwa. Najbardziej aktywną chorobę z wieloma rzutami mają kobiety w okresie dojrzewania oraz po porodzie, w okresie połogu. Największe prawdopodobieństwo postępu niesprawności dotyczy jednak wieku okołomenopauzalnego. Jako lekarze bierzemy to pod uwagę przy personalizowaniu terapii – obecnie można już pozwolić sobie na to, by bezpiecznie zaplanować ciążę u pacjentek chorych na SM.

Na czym polega planowanie ciąży u pacjentki z SM?

Podstawowa zasada polega na tym, aby przed planowaną ciążą zahamować aktywność choroby i ustabilizować stan kliniczny przyszłej matki. Dopiero w tej sytuacji, kiedy choroba pacjentki jest pod kontrolą, można zacząć myśleć o planowaniu ciąży. Te zasady zostały dokładnie opisane w polskich rekomendacjach Sekcji Stwardnienia Rozsianego i Neuroimmunologii PTN dotyczących okresu ciąży, karmienia i połogu oraz antykoncepcji u pacjentek z SM. Powstały one we współpracy z ekspertami z ginekologii i położnictwa oraz urologii; uwzględniają wiele ważnych aspektów dotyczących zagadnienia opieki nad pacjentkami z SM przy planowaniu rodziny. Jest też pewne novum związane z wprowadzeniem nowych zapisów w charakterystyce produktu leczniczego dla interferonów beta. Otóż te jedne z pierwszych leków pomocnych w leczeniu SM mogą być obecnie stosowane bezpiecznie u kobiet do momentu potwierdzenia ciąży, a w uzasadnionych przypadkach również w trakcie ciąży i karmienia.

Co z nowoczesnymi terapiami stosowanymi w leczeniu stwardnienia rozsianego? Czy mogą być one bezpiecznie stosowane u pacjentek z SM, które chciałyby zajść w ciążę?

Tak. Uważa się, że u pacjentek z aktywną chorobą po włączeniu do leczenia nowoczesnych preparatów terapii rekonstytucyjnej, takich jak kladrybina w tabletkach lub alemtuzumab, to po 2. dawce w drugim roku pacjentka może bezpiecznie zajść w ciążę; w przypadku kladrybiny – po 6 miesiącach, a po zażywaniu alemtuzumabu – po 4 miesiącach.

Dzięki czemu jest to możliwe?

Dzięki temu, że w mechanizmie rekonstytucji układu immunologicznego dochodzi do przebudowy układu odpornościowego pacjenta, aktywność choroby zostaje wytłumiona, a samego leku nie ma już w surowicy krwi. Nie będzie więc działał potencjalnie teratogennie. Jest to zatem świetna opcja terapeutyczna dla kobiet z SM planujących potomstwo, ponieważ pozwala ona ochronić zdrowie dziecka. Po półtora roku od rozpoczęcia terapii choroba może zostać ustabilizowana i pacjentka może bezpiecznie zajść w ciążę.

Tekst: Agencja DEVA PR

Dr hab. n. med., prof. SUM Monika Adamczyk-Sowa kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Wydziału Medycznego w Zabrzu Śląskiego UM w Katowicach