Wtedy Herod widząc, że go Mędrcy zawiedli, wpadł w straszny gniew. Posłał oprawców do Betlejem i całej okolicy i kazał pozabijać wszystkich chłopców w wieku do lat dwóch, stosownie do czasu, o którym się dowiedział od Mędrców” (Mt 2, 16). Nasuwa się pytanie: Czy naprawdę miało to miejsce? Odpowiadając na nie, musimy uwzględnić to, jaki był Herod Wielki. Usuwał ze swojej drogi wszystkich, którzy mogliby mu nie tylko zagrozić, ale choćby pretendować do tronu. Oto młodemu, lecz popularnemu rywalowi Heroda, arcykapłanowi, zdarzył się „wypadek” – utonął w sadzawce, głębokiej na zaledwie kilkadziesiąt centymetrów. Podejrzewając o zdradę swoją żonę, kazał ją udusić. Także swoich dwóch synów, których podejrzewał o pretendowanie do tronu, kazał stracić. Już na łożu śmierci kazał stracić innego syna, który, tym razem rzeczywiście, spiskował przeciw niemu. Wobec takiej obsesji Heroda, cezar August, w oparciu o grę słów hys (świnia) i hyjos (syn), miał powiedzieć: „Lepiej być jedną ze świń Heroda niż jego synem”.

Józef Flawiusz tak relacjonuje jedno z ostatnich poleceń Heroda przed śmiercią: „Skoro tylko stwierdzą, że już ducha wyzionął, mają wydać rozkaz żołnierzom (…), aby okrążyli hipodrom i wybili strzałami zamkniętych w nim Żydów. Jeśli ich w ten sposób wytracą, sprawią mu podwójną radość”. (Dawne dzieje Izraela XV.6.5). Wobec tak licznych mordów Heroda, można łatwo uzasadnić również rzeź niewiniątek. Poza tym, sposób takiego właśnie usuwania osób, które były persona non grata dla jakiejś społeczności, mamy przykład z Księgi Wyjścia: „Potem do położnych u kobiet hebrajskich, z których jedna nazywała się Szifra, a druga Pua, powiedział król egipski te słowa: «Jeśli będziecie przy porodach kobiet hebrajskich, to patrzcie na płeć noworodka. Jeśli będzie chłopiec, to winnyście go zabić, a jeśli dziewczynka, to zostawcie ją przy życiu». Lecz położne bały się Boga i nie wykonały rozkazu króla egipskiego, pozostawiając przy życiu nowo narodzonych chłopców. (…) Faraon wydał wtedy całemu narodowi rozkaz: «Wszystkich nowo narodzonych chłopców Hebrajczyków należy wyrzucić do rzeki»” (Wj 1,15-17. 22). Podobna sytuacja mogła mieć miejsce w przypadku rzezi niemowląt, w celu wyeliminowania pretendenta do tronu, tak bowiem Herod postrzegał Jezusa.

Kolejne pytanie, które się wręcz narzuca to: Dlaczego Herod kazał wymordować chłopców w wieku do dwóch lat? Narracja Mateusza zdaje się sugerować, że wszystkie zdarzenia (zapowiedź narodzin Mesjasza, Jego przyjście na świat, pokłon trzech króli, rzeź niemowląt) miały miejsce niemal w jednym czasie. Czy tak było? Niezwykle trudno jest odpowiedzieć na to pytanie. Z jednej strony, ciągłość narracji pozwala przypuszczać, że wszystkie wydarzenia, związane z narodzinami Zbawiciela, miały miejsce w przybliżonym czasie. Z drugiej jednak strony, nie wykluczone, że Święta Rodzina zatrzymała się około jednego roku w Betlejem, by nie podróżować z noworodkiem. Poza tym, także trzej królowie mogli przybyć pod koniec ich pobytu i zatrzymać się dłużej, również około roku. W ten sposób Herod, widząc, że w drodze powrotnej królowie ominęli Jerozolimę, obliczył dokładnie czas od chwili, kiedy dowiedział się od mędrców o czasie narodzin Mesjasza. Z tego właśnie powodu kazał dokonać rzezi na wszystkich chłopcach do drugiego roku życia.